Podatek VAT na usługi budowlane - kiedy można zastosować 8% zamiast 23%?
30 tys. złotych! Tyle średnio zaoszczędzisz na „vacie”, budując standardowy dom jednorodzinny, jeśli będziesz rozliczać materiały budowlane wraz z usługą. Z takiej formy kalkulacji podatku mogą również skorzystać osoby remontujące mieszkanie. Ustawodawca daje prywatnym inwestorom ulgę w postaci preferencyjnej 8% stawki VAT, ale pod pewnymi warunkami. Sprawdź, czy je spełniasz.
Opodatkowanie usług budowlanych - jakie stawki VAT się stosuje?
Według obowiązujących zapisów podstawowa stawka podatku od towarów i usług, czyli podatku VAT to 23%. Należy jednak nadmienić, że niektóre czynności obejmuje stawka niższa, czyli 8% VAT. Dotyczy to czynności takich, jak: dostawa, budowa, remont, modernizacja lub przebudowa obiektów budowlanych, bądź jakiejś ich części. Warunkiem koniecznym jest, aby obiekty wymienione powyżej zaliczały się do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli mogą to być obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych. Muszą być one wymienione w dziale 11. Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych oraz nie przekraczać powierzchni 300 m² w przypadku domu jednorodzinnego i 150 m² w przypadku mieszkania.
Jakie prace wchodzą w zakres niższej stawki VAT? Według Ustawy o VAT art. 41. ust. 12 są to:
- remont, czyli wszystkie roboty budowlane wykonywane w istniejącym obiekcie, których celem jest przywrócenie stanu pierwotnego, przy czym dopuszczalne jest zastosowanie materiałów innych niż oryginalnie;
- modernizacja, która obejmuje większy zakres prac niż remont, jej celem jest unowocześnienie i wprowadzenie udogodnień do obiektu;
- przebudowa, czyli roboty, które zmieniają parametry użytkowe lub techniczne istniejącego obiektu, przy czym powierzchnia, kubatura, wysokość, liczba kondygnacji oraz długość i szerokość budynku pozostają bez zmian.
Przekładając urzędowy język na bardziej ludzki, oznacza to, że preferencyjną stawkę podatku VAT możemy zastosować do usług wraz z materiałami, m.in. takich jak:
- ciężkie roboty budowlane, np. kopanie i wylewanie fundamentów;
- prace budowlane, np. stawianie ścian i stropów, ocieplanie dachu;
- prace montażowe, np. montaż stolarki okiennej i drzwiowej, montaż oświetlenia;
- prace remontowe, np. prace malarskie, tapetowanie, układanie podłogi, płytek;
- prace modernizacyjne, np. montaż schodów, adaptacja poddasza na użytkowe, wykonane na wymiar trwałe zabudowy szaf wnękowych;
- prace instalacyjne obejmujące instalacje niezbędne do funkcjonowania domu zgodnie z jego przeznaczeniem (gazowe, wodno-kanalizacyjne itp.), ale także inne, np. instalacja systemu alarmowego czy centralnego odkurzacza.
Można samodzielnie zakupić okna do swojego domu i zlecić ich montaż firmie budowlanej, ale jeśli zakup stolarki wraz z montażem pozostawi się po stronie wykonawcy i będzie on ujęty na fakturze jako jedna pozycja, np. usługa remontowa, wtedy można zaoszczędzić aż 15% na podatku VAT.
Uwaga! Preferencyjna stawka VAT na kompleksową usługę budowlaną (prace wykonawcze z materiałami) nie dotyczy robót wykonywanych poza bryłą obiektu budowlanego zaliczanego do społecznego programu mieszkaniowego. Zatem do budowy ogrodzenia lub podjazdu, ułożenia chodnika czy instalacji przewodów na odcinku pomiędzy budynkiem a licznikiem stosuje się podstawową stawkę VAT w wysokości 23%.
Preferencyjna stawka VAT na usługi budowlane - jak ją uzyskać?
Aby zakwalifikować się do płatności preferencyjnej stawki VAT za towary i usługi zamiast standardowych 23% należy spełniać wymogi zapisane w ustawie o VAT, o których już wspominaliśmy. Dodatkowo dobrym posunięciem jest zlecenie wykonania robót obejmujące zakup materiałów wraz z usługą ich montażu, np. drzwi. W ten sposób można, oprócz pieniędzy z VAT-u, zaoszczędzić także czas, który należałoby poświęcić na szukanie ekipy montażowej, koordynowanie jej prac itd.
Warto wiedzieć, że stawkę 8% VAT można zastosować także, gdy zmienia się przeznaczenie lokalu. Kiedy chcemy przebudować obiekt budowlany o charakterze niemieszkalnym tak, aby zyskał funkcję mieszkalną i kwalifikował się do objęcia go społecznym programem mieszkaniowym, to także można zastosować obniżona stawkę podatku od towarów i usług. Należy nadmienić, że przebudowa w kierunku odwrotnym, czyli zamiana lokalu mieszkalnego na obiekt użytkowy, taką stawką nie powinna być objęta.
Dla kogo jest zatem preferencyjna stawka VAT? Dla przedsiębiorców oraz dla osób fizycznych. Ważne, aby ekipa wykonująca remont, modernizację lub przebudowę była płatnikiem VAT i mogła wystawić odpowiednią fakturę ujmującą podatek w wysokości 8%.
8% VAT w budownictwie - dla kogo?
Preferencyjna 8% stawka VAT obejmuje kompleksowe usługi budowlane, remontowe i modernizacyjne w obiektach mieszkalnych o limicie powierzchni 150 m2i 300 m2, odpowiednio dla mieszkania i domu jednorodzinnego. Przekroczenie ustalonych limitów powierzchni w mieszkalnym obiekcie budowlanym nie wyklucza jednak możliwości skorzystania z preferencyjnej 8% stawki VAT na kompleksową usługę budowlaną. Art. 41 ust. 12c Ustawy o VAT stanowi, że w takich przypadkach obniżoną stawkę podatku stosuje się odpowiednio do udziału powierzchni kwalifikującej się do społecznego programu. Wykonawca robót (płatnik VAT) wystawia wówczas fakturę, gdzie każda kwota należna wykonawcy jest rozbijana na dwie stawki VAT, np. przy powierzchni mieszkania 200m2 preferencyjna 8% stawka obejmie 75% należności, a do pozostałych 25% zostanie doliczony podstawowy podatek VAT – 23%.
Jak zaoszczędzić 15% VAT?
Ulga podatkowa pozwala na obniżenie całkowitych kosztów inwestycji o 15% i, w przypadku domu o powierzchni 200 m2wartego 500 tys. zł, pozostawia niebagatelną kwotę 30 tys. w kieszeni inwestora. Żeby z niej skorzystać przede wszystkim należy zlecić kompleksową usługę w zakresie prac wykonawczych i zakupu materiałów budowlanych firmie, która jest płatnikiem VAT-u. Ustawa o podatku od towarów i usług (Ustawa o VAT) w art. 41. ust. 12 określa jeszcze inne warunki. W świetle zapisów Ustawy o VAT z preferencyjnej stawki podatku mogą skorzystać osoby planujące budowę lub remont obiektu budowlanego, który jest określony w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) jako budynek lub lokal mieszkalny stałego zamieszkania oraz nie przekracza powierzchni 300 m² w przypadku domu jednorodzinnego i 150 m² w przypadku mieszkania (zatem zalicza się do społecznego programu mieszkaniowego, a tylko obiekty spełniające ten wymóg mogą być objęte obniżonym VAT-em).
Bardzo ważną informacją jest, że jeśli część obiektu lub lokalu objętego społecznym programem mieszkaniowym ma mieć charakter inny niż mieszkalny, to musi być wyodrębniona do osobnej księgi wieczystej. W przypadku lokali użytkowych, przeznaczonych pod działalność gospodarczą, obowiązuje 23% stawka VAT.
Jaka stawka VAT na usługi budowlane wykonywane przez podwykonawców?
Reasumując, obniżony VAT na materiały budowlane oraz wykonawstwo robót budowlanych ma dość szerokie zastosowanie. Mnóstwo podmiotów oraz obiektów w Polsce spełnia wymogi, które kwalifikują podatnika do zapłaty podatku na preferencyjnych warunkach. Warto z tego prawa skorzystać i po prostu zaoszczędzić. Ceny towarów i usług są wysokie, więc oszczędności trzeba szukać wszędzie. Prawo polskie oferuje obniżenie cen dla remontujących i budujących aż o 15%. To bardzo dużo. Już na etapie planowania budowy, remontu, modernizacji, rozbudowy dobrze jest zapoznać się z wymogami dotyczącymi preferencyjnej stawki podatku od towarów i usług. Wówczas można dobrze się przygotować do całego procesu i poszukać oszczędności na kolejnych jego etapach.
Dobrze wiedzieć, że prawo rozróżnia usługi budowlane od usług związanych z przygotowaniami do budowy. Zatem wszystkie prace przygotowawcze, m.in. takie jak: usługa projektowania, prace geodezyjne i kartograficzne czy nadzór inwestorski, są objęte standardową stawką VAT, czyli 23% i to niezależnie od tego, czy te prace są związane z budownictwem mieszkaniowym czy nie.